Fetal terapi, tıpta teknolojik gelişmelerin sunduğu imkanlarla birlikte, henüz doğmamış bebeklerde saptanan bazı sağlık sorunlarının anne karnında tedavi edilmesini ifade eder. Bu tedavi yöntemi, bazı doğumsal hastalıkların doğumdan önce müdahale edilerek daha iyi sonuçlar vermesini sağlar.
Fetal terapi, tıpta teknolojik gelişmelerin sunduğu imkanlarla birlikte, henüz doğmamış bebeklerde saptanan bazı sağlık sorunlarının anne karnında tedavi edilmesini ifade eder. Bu tedavi yöntemi, bazı doğumsal hastalıkların doğumdan önce müdahale edilerek daha iyi sonuçlar vermesini sağlar. Özellikle bazı durumlarda, doğum öncesi tedavi bebeğin yaşam şansını artırmakta ve doğum sonrası uygulanacak tedavilere göre üstünlük sağlayabilmektedir.
Anne karnındaki bazı bebeklerde saptanan yapısal veya fonksiyonel bozukluklar, erken dönemde tespit edilebildiğinde müdahale şansı doğar. Fetal terapi, bu müdahalelerle bebeğin yaşamını sürdürme, organ gelişimini tamamlama ve doğum sonrası komplikasyonları azaltma amaçlarıyla uygulanır. Doğumdan sonra uygulanacak tedavilerin etkili olamayacağı veya geç kalınabileceği durumlarda fetal terapi yaşamsal öneme sahip olabilir.
Günümüzde anne karnında tanı konulan sorunların tamamı için anne karnında tedavi yöntemi mevcut değildir. Ancak bazı durumlarda anne karnında tedavinin bebeklerin hayatta kalma şansını arttırdığı ve/veya doğduktan sonra tedaviye daha üstün olduğu anlaşıldığından bu durumlarda anne karnında tedavi günümüz tıbbında gündeme gelmiştir.
Fetal terapi genellikle aşağıdaki durumlarda değerlendirilir:
Bu hastalıkların bir kısmında anne karnında müdahale ile bebeğin yaşama şansı belirgin şekilde artırılabilir.
Anne karnında tedavi her koşulda herkes tarafından gerçekleştirilebilecek bir tedavi yöntemi değildir. Tedaviye başlamadan önce sorunun tam olarak ne olduğu ortaya konmalıdır. Bu amaçla ultrasonografi, MR, gerekirse amniyosentez ve benzeri işlemler yapıldıktan sonra sorun tam olarak tanımlanmalıdır. Tanı konulduktan sonra bu aşamada anne karnında tedavi yapmak mı doğru olacaktır, gözlem yapmak mı yoksa gebeliği sonlandırmak mı ya da tedaviyi doğumdan sonraya bırakmak mı en uygun yöntem olacaktır? Bu seçeneklerin hepsi birden fazla uzmanlık alanına kişilerin katılımıyla oluşan konseylerde (multidisipliner yaklaşım) aile ile birlikte tartışıldıktan sonra mevcut durumda anne karnında tedavinin daha uygun, daha yararlı ve fayda risk bakımından daha iyi olduğu anlaşılır ise o zaman anne karnında tedavi için plan yapmak gerekecektir.
Anne karnında tedavinin yapılacağı merkez, poliklinik koşulları değil, ileri düzey hastane koşulları olacaktır. Bu merkezde perinatoloji uzmanına ilave olarak ilgili branştan uzmanlık alanlarına sahip başka uzmanlar da yer almalıdır. Örneğin bebeğe anestezi yapılacağı için bu konuda uzmanlaşmış anestezi uzmanı, ayrıca çocuk cerrahisi, çocuk ürolojisi, çocuk beyin cerrahisi ve benzeri gibi bebekteki sorun ne ise o sorunla ilgili uzmanlık alanından uzmanlar ekibin içerisinde bulunmalıdır.
Fetal terapi uygulamaları, yalnızca ileri düzey donanıma sahip hastanelerde ve alanında deneyimli uzman ekipler tarafından gerçekleştirilmelidir. Bu merkezlerde perinatologların yanı sıra ilgili branşlardan uzmanlar, ameliyat öncesi ve sonrası bakım sürecine dahil olurlar. Ayrıca doğum sonrası gerekli olabilecek cerrahi ya da medikal tedavilerin planlanabilmesi için ileri yeni doğan yoğun bakım olanakları da bulunmalıdır.
Fetal terapi, erken müdahale imkanı sunarak bebeğin yaşam kalitesini artırabilir. Bazı durumlarda yaşamı tehdit eden sorunların tamamen ortadan kaldırılması da mümkündür. Ancak her fetal terapi müdahalesi başarılı olacak diye bir garanti yoktur. Düşük riski, erken doğum, enfeksiyon ve işlemin başarısız olma ihtimali gibi komplikasyonlar da söz konusudur. Bu nedenle tedavi kararı, aileye tüm risk ve yararlar anlatılarak birlikte alınmalıdır.
Genellikle gebeliğin ikinci üç ayında, yani 16–24. haftalar arasında uygulanmaktadır.
Hayır, sadece belirli yapısal bozukluklarda ve uygun merkezlerde uygulanabilecek bir yöntemdir.
Bu hastalığın türüne ve bebeğin genel durumuna bağlıdır. Ancak başarı oranı, doğumdan sonra uygulanacak tedaviye göre daha yüksektir.
