Miyomlar, kadınlarda rahim içerisinde veya çevresinde gelişen iyi huylu tümörlerdir. Genellikle yuvarlak biçimli olan bu oluşumlar, rahmin düz kas dokusunda meydana gelir. Miyomların oluşum nedenleri tam olarak bilinmese de, hormonal değişiklikler ve genetik yatkınlık önemli rol oynar.
Miyomlar, kadınlarda rahim içerisinde veya çevresinde gelişen iyi huylu tümörlerdir. Genellikle yuvarlak biçimli olan bu oluşumlar, rahmin düz kas dokusunda meydana gelir. Miyomların oluşum nedenleri tam olarak bilinmese de, hormonal değişiklikler ve genetik yatkınlık önemli rol oynar. Kadınlarda yaygın olarak 30-50 yaş aralığında görülmekle birlikte, her yaşta ortaya çıkabilirler.
Miyomlar genellikle belirti vermez ve tesadüfen bir ultrason muayenesi sırasında tespit edilir. Ancak bazı durumlarda düzensiz adet kanamaları, pelvik bölgede ağrı, sık idrara çıkma veya kabızlık gibi sorunlara yol açabilir. Miyomların büyüklüğü, sayısı ve yerleşim yeri, belirtilerin şiddetini ve tedavi yöntemini belirlemede önemli bir faktördür. Miyomlar kadın sağlığı denildiğinde sık karşılaşılan bir konudur.
Miyomlar, rahimde gelişen, genellikle iyi huylu kas dokusundan oluşan tümörlerdir. Çoğunlukla doğurganlık çağındaki kadınlarda görülür ve hormonal değişikliklerle bağlantılıdır. Her 3 ila 2 kadında yaşamının bir döneminde miyom tespit edilebilir. Büyüklükleri ve semptomları değişiklik gösterebilir. Pek miyom tesadüfen tanı alırken önemli bir kısmı da şikayetler üzerine başvurulan hekimler tarafından jinekoloji muayene sırasında tanı alırlar.
Miyomları rahmin ya da rahim içerisindeki damarların düz kas hücrelerinin aşırı çoğalması nedeniyle oluşurlar. Miyom oluşumundaki en kritik hormon kadınlık hormonu olarak bilinen östrojen hormonudur. Östrojen hormonunun bulunmadığı ergenlik öncesi dönemde miyom görülmez iken, menopozda östrojen hormonu azaldığı zamanda miyomlar küçülmeye başlar. Gebelikte östrojen hormonu gebelik öncesi dönemlerin üzerinde olduğu için gebelikte de miyomlar hızlıca büyürler.
Miyom belirtileri, miyomların boyutuna, konumuna ve sayısına bağlı olarak değişir. En yaygın belirtiler arasında şunlar bulunur:
Semptomlar günlük yaşamın kalitesini düşürebilir; bu nedenle bu belirtileri ihmal etmemek kritiktir.
Tanı konulduğunda, doktorunuz sizin için en uygun tedavi yöntemlerini belirlemek adına bir yol haritası çizer.
Miyomlar için birden fazla tedavi seçeneği mevcuttur. Sadece düzensiz kanamalara neden olduğu düşünülen, bu düzensiz kanamalar nedeniyle rahim içinden alınan örneklerin patolojik incelemesi ile herhangi bir patoloji saptanmayan miyomlarda kanamayı azaltmak için non-steroid anti-enflamatuvar ilaçlardan rahim içi hormonlu spiraller ve ağızdan kullanılan hormonlara kadar pek çok tedavi seçeneği mevcuttur. Burada önemli olan husus rahmin içerisinden alınan biyopsilerde herhangi bir anormal hücrenin olmadığının mutlaka ortaya konulmuş olmasıdır. Zira hastada miyom olmakla birlikte beraberinde rahim içerisinde de kalınlaşma (hiperplazi), polip ya da kanser de eş zamanlı bulunabilir. Kanamalar miyoma bağlanarak oyalanılır ise gecikmeye neden olunabilir.
Miyom tedavisi, bireysel ihtiyaçlara göre şekillendirilir. Hastanın yaşı, şikayetleri, çocuk sahibi olma isteği gibi durumlar tedavi planını etkiler. Tedavi seçenekleri şunlardır:
Hormon düzenleyici ilaçlar ya da rahim içi sistemleri içerebilir. Şikayetleri hafifletmek ve miyomların küçülmesini sağlamak hedeflenir.
Miyomlar için cerrahi tedavi, büyük çapta miyomlar, kanser şüphesi taşıyanlar, üreme sorunlarına neden olanlar ya da medikal tedavi ile istenilen yanıt alınamayan durumlarda uygulanmaktadır. Cerrahi tedavi, miyomların boyutuna, sayısına ve konumuna bağlı olarak farklı yöntemlerle gerçekleştirilebilir. En sık kullanılan cerrahi yöntemler şunlardır:
Hangi tedavi yönteminin uygulanacağı, doktorunuzun önerileri ve sizin yaşam tarzınızla ilgili tercihlerinize göre belirlenir.
Miyomlar sağlık açısından ihmal edilmemesi gereken bir konudur. Belirtileri yaşam kalitenizi etkiliyorsa ya da miyom şüphesi taşıyorsanız, profesyonel bir değerlendirme yaptırmayı ertelemeyin.
Miyomların büyüklüğü ve rahim içindeki konumuna göre gebeliği engelleme riski olabilir. Özellikle rahim iç boşluğuna yakın yerleşmiş miyomlar embriyo yerleşimini zorlaştırabilir veya düşüklere neden olabilir. Bu durumda tedavi planı gebelik planlarına göre şekillendirilmelidir.
Miyomlar genellikle iyi huyludur. Ancak çok nadir vakalarda miyom benzeri kitlelerin içerisinde kötü huylu hücreler (leiomyosarkom) olabilir. Bu nedenle hızlı büyüyen ya da şüpheli görüntüye sahip miyomlar için cerrahi sonrası patolojik değerlendirme önerilir.
Ameliyatın türüne göre iyileşme süresi değişir. Laparoskopik (kapalı) ameliyatlar sonrası hasta genellikle birkaç gün içinde günlük yaşantısına dönerken, açık cerrahi (laparotomi) sonrasında bu süre biraz daha uzun olabilir. Doktorun önerdiği şekilde istirahat ve kontrol süreci iyileşmeyi hızlandırır.
